Zygmunt Krauze

*1938

„Zygmunt Krauze
Słuchaj/Listen
na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian

W utworze „Słuchaj” tekst odgrywa fundamentalną rolę, łącząc doniesienia agencyjne, które ukazują ludzką głupotę, nikczemność i brutalność, z refleksjami Seneki, odnoszącymi się do podstawowych wartości i kondycji człowieka. Te dwie warstwy – jedna ukazująca ciemną stronę ludzkiego postępowania, a druga celebrująca mądrość i dobroć – tworzą kontrast, który skłania do refleksji. Żadna z nich nie pełni jednak funkcji wskazówki czy ostrzeżenia. W dominującym nurcie pozostaje dążenie do przyjemności, zapomnienia i powierzchowności.

Muzyka, podporządkowana słowu, została skomponowana z myślą o klarowności tekstu, co sprawia, że jest ona dostępna dla słuchacza. Emocjonalny charakter utworu podkreślają skrajne zmiany dynamiki.

Tekst użyty do utworu “Słuchaj/Listen”

„Do szpitala trafił noworodek z urazem głowy. Był potrząsany i szarpany.
Gubimy się naśladując innych. Oddzielmy się tylko od tłumu, a wrócimy do zdrowia.
Przyszedł do pracy z siekierą i zaatakował kolegę.
Utopił w beczce psa, bo ten bał się burzy.
Wszystko co potępiamy u innych, znajdziemy we własnej duszy.
Potrącił kobietę na przejściu dla pieszych, nie udzielił pomocy i uciekł. Kobieta zmarła
Tak postępuj ze słabszym, jak chciałbyś, aby postępował z tobą mocniejszy.
Pałac Elizejski za kolacje Macrona z królem Karolem III zapłacił 475 tysięcy euro.
Gdy ujrzysz nieszczęśliwego, wiedz że to człowiek.”

 

Na tekst składają się doniesienia agencyjne oraz cytaty z pism Seneki.

Kompozytor i pianista. Swoją twórczość dzieli na cztery kategorie: pierwsza to muzyka unistyczna inspirowana malarstwem Władysława Strzemińskiego, druga – kompozycje przestrzenne, wykonywane w specjalnie konstruowanych wnętrzach, trzecia – „muzyka o muzyce”, charakteryzująca się obecnością aluzji i cytatów, czwarta natomiast to subiektywna, głęboko ekspresyjna „muzyka powrotu do korzeni”. Jest autorem 10 oper i ponad 100 kompozycji orkiestrowych, kameralnych i solowych.

Jako koncertujący pianista występuje na najważniejszych estradach Europy, obu Ameryk i Azji. W 1967 roku założył zespół Warsztat Muzyczny, którym kierował przez 25 lat i dla którego powstało ponad 120 utworów napisanych przez czołowych twórców z całego świata.

Prowadzi kursy mistrzowskie i wykłady na uczelniach w Japonii, Korei Południowej, Chinach, USA i wielu krajach Europy. Zasiadał jako juror w ponad 50 międzynarodowych konkursach kompozytorskich. Na zaproszenie Pierre’a Bouleza został doradcą artystycznym w IRCAM. W latach 1987–90 pełnił funkcję prezydenta Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej, przez dwie dekady był przewodniczącym polskiej sekcji tej organizacji.

Otrzymał doktorat honoris causa Narodowego Uniwersytetu Muzycznego w Bukareszcie (2013) oraz Akademii Muzycznej w Łodzi (2015). Został odznaczony m.in. francuskim Orderem Narodowym Legii Honorowej (2007) oraz tytułem Chevalier dans l’Ordre des Arts et des Lettres (1984), a w Polsce Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2014) oraz Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”(2010). Jest członkiem honorowym Związku Kompozytorów Polskich, Towarzystwa im. Witolda Lutosławskiego, Polskiego oraz Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej.