Aleksandra Słyż

Breath to kompozycja elektroakustyczna należąca do cyklu Beneath, breathing i zarazem kontynuacja współpracy kompozytorki Aleksandry Słyż z autorem tekstu, Konradem Hjalmarem Wróblewskim.

Mimo zwartej, gęstej i masywnej formy przywołującej surowy, zimowy pejzaż górski z poematu Wróblewskiego o tym samym tytule, utwór kieruje uwagę słuchacza na subtelne zmiany pojawiające się w kolejnych frazach. Wynika to z podejścia Słyż do czasu i budowania przestrzeni, która pozwala na powolną, uważną obserwację ewoluującego materiału dźwiękowego osadzonego w pulsującym rytmie.

W Breath kompozytorka zestawia dwa systemy harmoniczne: partie wokalne oparte są na 24-TET (24-stopniowym systemie równomiernie temperowanym), natomiast warstwa syntetyczna wykorzystuje 7-limit just intonation, należący do strojów naturalnych. Obie warstwy spaja akusmatyczna (elektronicznie przetworzona) partia instrumentów dętych, oparta na ciągłych, powolnych glissandach, które tworzą charakterystyczne, nieustanne dudnienia. Całość dopełnia akusmatyczna partia instrumentów perkusyjnych, podkreślająca pulsujący rytm kompozycji.

Konrad Hjalmar Wróblewski
Breath

(a fern that’s etched in night-black coal
a fly that froze in flaming amber
shall last shall last shall last
when flaming flashes tear the sky… )

in whirling blizzard looms the key
the icy peaks a lasting shrine
for proudly gleaming stalagmite
a sword which mangles locks of time

forever sleepless and unshaken
breathing neath their stony crust
the sharp-clawed mountains crush the airplanes
pierce shells of ears with eagles’ cries

the wind sends strikes across our eyes
with mired legs in cold damp mud
we listen to the mountain’s murmur

and our twilights’ deathly shriek
with crumbling towns, high-streets on fire
can’t crush the mighty ice-licked towers
won’t choke the songs of swaying pines.

Aleksandra Słyż – polska kompozytorka i reżyserka dźwięku. Absolwentka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Akademii Muzycznej w Poznaniu oraz Królewskiej Akademii Muzycznej w Sztokholmie.

W swojej twórczości poszukuje subtelnych połączeń między brzmieniami akustycznymi, a syntetycznymi. Podstawę jej procesu twórczego stanowią naturalne systemy strojenia, na bazie których tworzy bogate, powoli rozwijające się w czasie struktury dronowe, które pełne są silnych rezonansów i mikrotonalnych napięć.

Istotną częścią jej praktyki artystycznej są również interaktywne systemy sonifikacji. W latach 2017–2022 prowadziła badania artystyczne obejmujące, w trakcie których eksperymentowała z sonifikacjią ruchu/gestu, ludzkimi odruchami proprioceptywnymi oraz różnymi rodzajami
interakcji.

Jej utwory były prezentowane na prestiżowych festiwalach muzyki współczesnej i eksperymentalnej oraz w ważnych ośrodkach, m.in.: Rewire Festival, CTM, Aarhus Festival, Unsound, Fiber Festival, NODE, Warszawska Jesień, Kyiv Music Fest, ORF musikprotokoll, Open Source Art Festival, The Royal Concertgebouw, Fylkingen, Ancienne Belgique, Stadtcasino Basel, Kunsthalle Helsinki, Aarhus Domkirke, MeetFactory, Dom im Berg, silent green, Kunsthal Gent. Kompozycje Aleksandry wykonywały wybitne zespoły i orkiestry muzyki współczesnej, takie jak Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia, Basel Sinfonietta, Sinfonietta Cracovia, Orchestra of Futurist Noise Intoners czy Spółdzielnia Muzyczna Contemporary Ensemble.

W 2025 roku jej kompozycja Suspended in Ratios została rekomendowana w dwóch kategoriach – ogólnej oraz „do lat 30” – podczas 71. Międzynarodowej Trybuny Kompozytorów.

www.aleksandraslyz.com